Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD’nin New York kentinden temaslarına devam ediyor. Bakan Fidan, Birleşmiş Milletler (BM) 79. Genel Kurulu çerçevesinde düzenlenen G20 Dışişleri Bakanları Toplantısı'na katıldı.

Bakan Fidan, BM'nin mevcut yapısının küresel sorunları çözmede yetersiz kaldığını belirterek, kapsamlı bir reform çağrısında bulundu. Fidan, küresel düzenin sürdürülemez olduğu ve BM'nin bu zorluklarla başa çıkmak için köklü değişiklikler yapması gerektiğini ifade etti.

"Barışı sürdürmek için eski yöntemleri denemeye devam edemeyiz”

Bakan Fidan, içinde bulunduğumuz dönemi "sürekli dönüşüm, belirsizlikler ve derinleşen bölünmeler çağı" olarak nitelendirerek, bu dönemde eski yöntemlerle barışı sağlama çabasının sonuç vermeyeceğini vurguladı. BM'nin Ukrayna'da süren savaş, Gazze'de Filistinlilere karşı işlenen suçlar ve dünya genelinde artan insani krizlere müdahalede yetersiz kaldığını belirten Bakan Fidan, bu durumun BM'nin güvenilirliğini ve etkinliğini ciddi şekilde zedelediğini ifade etti.
Bakan Fidan, BM'nin ancak üye ülkeler tarafından yeterli yetki, bağlılık ve kaynak sağlandığında etkin bir rol oynayabileceğini belirtti. "Barışı sürdürmek için aynı eski yöntemleri denemeye devam edemeyiz ve farklı bir sonuç bekleyemeyiz" diyen Fidan, karşılıklı güven ve işbirliğine dayalı yeni yöntemler geliştirilmesi gerektiğini söyledi.

"Veto yetkisi kaldırılmalı”

Bakan Fidan, BM Güvenlik Konseyi'nin mevcut yapısının dünyadaki sorunlara çözüm getirmekte yetersiz kaldığını belirtti. Konseyin daha demokratik, temsili, şeffaf, etkili ve hesap verebilir bir organ haline getirilmesi gerektiğini savunan Fidan, "Veto yetkisi kaldırılmalı ya da sınırlandırılmalıdır. Daimi üye sayısının ya da veto yetkisine sahip ülke sayısının arttırılması, mevcut sorunları daha da kötüleştirecektir" dedi.
Bakan Fidan, Güvenlik Konseyi'nin sadece birkaç ülkenin vetosu ile karar alamaz hale gelmesinin, BM'nin işlevselliğini ortadan kaldırdığını ve uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasını engellediğini belirtti.

Diplomasi ve arabuluculuk vurgusu

Bakan Fidan, BM'nin çatışma ve krizleri önlemek için daha etkili yöntemler geliştirmesi gerektiğini belirterek, bu çerçevede, Genel Sekreter'in iyi niyet misyonunun yeniden canlandırılması ve arabuluculuk yöntemlerinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Karadeniz Tahıl Girişimi’ni diplomasiye dayalı çözümler konusunda başarılı bir örnek olarak gösteren Bakan Fidan, benzer yaklaşımların diğer çatışmalarda da uygulanabileceğini belirtti.

BM'nin toplumlar arasında diyalog ve karşılıklı anlayışı teşvik edecek araçlar geliştirmesi gerektiğini belirten Bakan Fidan, bu sayede kutuplaşma, yabancı düşmanlığı ve aşırıcılıkla mücadelede daha etkili olunabileceğini ifade ederek, bu tür sorunlarla başa çıkmanın ancak uluslararası işbirliği ve karşılıklı güven ile mümkün olabileceğini vurguladı.
Türkiye'nin BM'nin kurucu üyesi olarak, örgütün reformu ve güçlendirilmesi yönündeki tüm çabalara tam destek vermeye hazır olduğunu belirten Bakan Fidan, "BM'nin bu hedefleri gerçekleştirmemize yardımcı olacak şekilde güçlendirilmesi cesur eylem ve kararlılık gerektirecektir" dedi.
Bakan Fidan, Türkiye'nin BM'nin kurucu üyesi ve düzenli bütçesine en fazla katkıda bulunan ilk 20 ülke arasında yer aldığını belirterek, BM'ye öncülük edecek ve ilham verecek tüm çabalara tam destek verdiklerini yineledi.

“Filistinli kardeşlerimizi açlığa ve katliama mahkum etmeyeceğiz ve sessiz kalmayacağız"

Bakan Fidan, özellikle Gazze'de yaşanan insani kriz ve İsrail'in Filistinlilere yönelik politikaları konusunda sert eleştirilerde bulundu. "Gazze'deki kabul edilemez durum, uluslararası toplum için bir uyanış çağrısı teşkil etmelidir. Filistinli kardeşlerimizi açlığa ve katliama mahkum etmeyeceğiz ve sessiz kalmayacağız. Şu anda çatışmanın Lübnan'a sıçramasıyla karşı karşıyayız ve bunun daha da yayılıp yayılmayacağını bilmiyoruz. Bu nedenle, daha geniş bir çatışma riskiyle karşı karşıyayız" diyen Fidan, İsrail'in Filistin topraklarındaki eylemlerinin sadece bölgesel değil, uluslararası düzende de ciddi sonuçları olacağını vurguladı.
Bakan Fidan, "Tam teşekküllü, işlevsel bir Filistin devleti, Orta Doğu'da barışı sağlamanın tek yoludur. İki devletli çözüm için çabalarımızı güçlendirmeliyiz" ifadelerini kullanarak, uluslararası toplumu bu konuda daha aktif bir rol almaya çağırdı.

Uluslararası finansal mimari ve ticaret sisteminde reform çağrısı

Bakan Fidan, BM'nin yanı sıra uluslararası finansal mimari ve çok taraflı ticaret sisteminin de reforma tabi tutulması gerektiğini belirtti. Bu reformların sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmayı hızlandıracağını ifade eden Fidan, küresel sınamalarla başa çıkmak için daha iyi kaynaklara sahip ve daha etkili uluslararası kalkınma bankalarına ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
Fidan, Geleceğin Zirvesi'nin ve G20 Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın, bu yapıcı reformlara giden yolu açmasını umut ettiklerini belirtti ve Türkiye'nin bu doğrultudaki katkılarını sürdüreceğini vurguladı.

İha